14
उष्णतेचे मापन व परिणाम
स्वाध्याय
प्रश्न. पुढील प्रत्येक प्रश्नासमोर दिलेल्या पर्याय क्रमांकांपैकी अचूक उत्तराच्या पर्याय क्रमांकाचे वर्तुळ रंगवा :
1. सर्वाधिक उष्णता ---- रंगाच्या वस्तूकडून शोषली जाते.
(1) पांढऱ्या
(2) निळ्या
(3) काळ्या
(4) हिरव्या
उत्तर-काळ्या
_________
2. पाण्याचा उत्कलन बिंदू----- असतो.
(1) 212 K
(2) 212 °F
(3) 273.15 K
(4) 32 °F
उत्तर-212 °F
___________
3. पदार्थाचा विशिष्ट उष्मा----- 'वापरून काढता येतो.
(1) वैद्यकीय तापमापी
(2) डिजिटल तापमापी
(3) कॅलरीमापी
(4) थर्मोमीटर
उत्तर-कॅलरीमापी
____________
4. कोणतेही माध्यम नसताना विदयुत चुंबकीय तरंगांच्या स्वरूपात होणाऱ्या उष्णतेच्या संक्रमणास------ म्हणतात.
(1) वहन
(2) अभिसरण
(3) प्रारण
(4) परावर्तन
उत्तर-प्रारण
_________
5. पुढीलपैकी कोणते एकक तापमान मोजण्यासाठी वापरत नाहीत ?
(1) कॅलरी (Cal)
(2) सेल्सिअस (°C)
(3) फॅरेनहाईट (°F)
(4) केल्व्हीन (K)
उत्तर-कॅलरी (Cal)
______________
6. 1 (लॅम्ब्डा) हा पदार्थाचा------ प्रसरणांक आहे.
(1) एकरेषीय
(2) प्रतलीय
(3) घनीय
(4) स्थिर दाब
उत्तर-एकरेषीय
___________
7. -------तापमापीत तापमान मोजण्यासाठी एक संवेदक (सेन्सर)
वापरला जातो.
(1) कमाल-किमान
(2) प्रयोगशाळेत वापरल्या जाणाऱ्या
(3) वैदयकीय
(4) डिजिटल
उत्तर-वैदयकीय
___________
8.----- हे तापमान सेल्सिअस व फॅरेनहाईट या दोन्ही एककांत समान असते.
(1) -40°
(2) 40°
(3) 60°
(4)-60°
उत्तर--40°
_______
9. वेगळा घटक ओळखा.
(1) तांबे
(2) चांदी
(3) लोखंड
(4) लाकूड
उत्तर-लाकूड
__________
10. 104 °F तापमानाचे सेल्सिअस व केल्व्हीन श्रेणींत परिमाण काय असेल ?
(1) 40°C आणि 273.15 K
(2) 36.9 °C आणि 313.15 K
(3) 40 °C आणि 313.15 K
(4) 36.9 °C आणि 273.15 K
उत्तर-40 °C आणि 313.15 K
________________________
11. सूर्यापासून पृथ्वीला---- मुळे उष्णता मिळते.
(1) वहना
(2) प्रारणा
(3) परावर्तना
(4) अभिसरणा
उत्तर-प्रारणा
____________
12. द्रवाला उष्णता दिली की, द्रवाचे प्रसरण होते म्हणजेच----- वाढते.
(1) द्रवाच्या कणांमधील अंतर
(2) द्रवाचे वजन
(3) द्रवाच्या कणांचा आकार
(4) द्रवाची घनता
उत्तर-द्रवाच्या कणांमधील अंतर
_______________________
13. उष्णतेचे SI मधील एकक----- आहे.
(1) कॅलरी
(2) ज्यूल
(3) सेल्सिअस
(4) केल्व्हीन
उत्तर-ज्यूल
________
14. 1 Cal उष्णता -----J एवढी असते.
(1) 41.8
(2) 5.18
(3) 4.18
(4) 1.48
उत्तर-4.18
__________
15. उष्णतेच्या---- साठी माध्यमाची आवश्यकता नसते.
(1) अभिसरण
(2) प्रारण
(3) वहन
(4) प्रसरण
उत्तर-प्रारण
_________
16. एका निरोगी मानवी शरीराचे तापमान-----+ °F असते.
(1) 37
(2) 45.6
(3) 98
(4) 98.6
उत्तर-98.6
_________
17. वेगळा घटक ओळखा.
(1) वहन
(2) अभिसरण
(3) प्रसरण
(4) प्रारण
उत्तर-प्रसरण
_________
18. स्कॉटिश वैज्ञानिक ------. यांनी 1982 मध्ये पहिला थमांस
फ्लास्क तयार केला.
(1) सर जे. जे. थॉमसन
(2) सर जेम्स ड्यूआर
(3) जेम्स वॅट
(4) रुदरफोर्ड
उत्तर-सर जेम्स ड्यूआर
_________________
19. पदार्थातील अणूंची एकूण----- मापक असते. ही पदार्थातील उष्णतेचे
(1) घनता
(2) संख्या
(3) स्थितिज ऊर्जा
(4) गतिज ऊर्जा
उत्तर-गतिज ऊर्जा
______________
20. -----या भौतिक राशीचे CGS मधील एकक Cal/ (gm°C) आहे.
(1) तापमान
(2) विशिष्ट उष्मा
(3) वायुदाब
(4) घनता
उत्तर-विशिष्ट उष्मा
_____________
21. '' (सिग्मा) हा पदार्थाचा------- प्रसरणांक आहे.
(1) एकरेषीय
(2) प्रतलीय
(3) घनीय
(4) स्थिर दाब
उत्तर-प्रतलीय
__________
22. पाण्याचा गोठण बिंदू------ असतो.
(1) 0 K
(2) 212 °C
(3) 32°F
(4) 0°F
उत्तर-32°F
_________
23. पुढीलपैकी कोणते सूत्र केल्व्हीन व सेल्सिअस यांमधील योग्य संबंध दर्शवते ?
(1) C = K + 273.15
(2) K= C + 273.15
(3) K= C + 237.15
(4) C = K + 237.15
उत्तर-K= C + 273.15
__________________
24. पुढीलपैकी तापमानाचे एकक कोणते ?
(1) कॅलरी
(2) ज्यूल
(3) अर्ग
(4) केल्व्हीन
उत्तर-केल्व्हीन
____________
25. एखादया द्रवाला उष्णता दिल्यास घनतेच्या फरकामुळे प्रवाह निर्माण होऊन त्याद्वारे द्रव पदार्थात उष्णतेचे संक्रमण होते, यास उष्णतेचे ------म्हणतात.
(1) परावर्तन
(2) अभिसरण
(3) प्रारण
(4) वहन
उत्तर-अभिसरण
____________
26.------हे तापमान मोजण्यासाठीचे उपकरण आहे.
(1) कॅलरीमापी
(2) थर्मोमीटर
(3) स्टेथोस्कोप
(4) स्पिग्मोमॅनोमीटर
उत्तर-थर्मोमीटर
____________
27.-------ही राशी उष्णतेच्या प्रवाहाची दिशा ठरवते.
(1) वस्तुमान
(2) आकारमान
(3) तापमान
(4) घनत
उत्तर-तापमान
_________
28. विशिष्ट उष्मा--- मध्ये व्यक्त करतात.
(1) J/(Kg °C)
(2) Kg/(J°C)
(3) J/Kg
(4) Cal/g
उत्तर-J/(Kg °C)
_____________
29.स्थायूच्या पत्र्याचे तापमान वाढवल्यावर त्याचे क्षेत्रफळ वाढते. यास स्थायूचे---- प्रसरण म्हणतात.
(1) प्रतलीय
(2) घनीय
(3) एकरेषीय
(4) स्थिर दाब
उत्तर-प्रतलीय
___________
30.वैदयकीय तापमापीत सुमारे.---- येते. यांदरम्यान तापमान मोजता
(1) 35 °C ते 40 °C
(2) 40 °C ते 45 °C
(3) 35 °C ते 42 °C
(4) 37 °C ते 42 °C
उत्तर-35 °C ते 42 °C
________________
31. प्रयोगशाळेत वापरल्या जाणाऱ्या तापमापीमध्ये----- प्रसरणाचे गुणधर्म वापरून तापमान मोजले जाते.
(1) अल्कोहोलच्या
(2) पाण्याच्या
(3) हवेच्या
(4) धातूच्या
उत्तर-अल्कोहोलच्या
_______________
32. पुढे दिलेल्या पर्यायांपैकी 'एकरेषीय प्रसरण क्रियेशी निगडित सत्य विधाने ओळखून योग्य पर्याय निवडा.
(a) तापमानवाढीमुळे तार किंवा सळईच्या रूपातील स्थायूच्या लांबीत होणारी वाढ.
(b) 12 = 1, (1 + 2 AT)
(c) लॅम्ब्डास (2) स्थायू पदार्थाचा एकरेषीय प्रसरणांक म्हणतात.
(d) लॅम्ब्डा (A) हा स्थिरांक आहे.
(1) (a), (b) व (c)
(2) (a), (c) व (d)
(3) (b), (c) व (d)
(4) (a), (b), (c) व (d)
उत्तर-(a), (c) व (d)
________________
33. उष्णता दिल्याने वस्तूचे------ वाढते.
(1) आकारमान
(2) वस्तुमान
(3) वजन
(4) वाहकता
उत्तर-आकारमान
_____________
34. लाकूड, कोळसा, पेट्रोल इत्यादी इंधनांच्या ज्वलनांतून निर्माण होणाऱ्या ऊर्जेस------ ऊर्जा म्हणतात.
(1) भौतिक
(2) रासायनिक
(3) सौर
(4) अणू
उत्तर-रासायनिक
_____________
35. उष्णता दिल्याने पदार्थावर पुढीलपैकी कोणता परिणाम होतो?
(1) आकुंचन
(2) प्रसरण
(3) वहन
(4) अभिसरण
उत्तर-प्रसरण
__________
कोणत्याही टिप्पण्या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा